Lễ hội cầu mưa vốn là một phần quan trọng trong đời sống tinh thần của nhiều cộng đồng dân cư, đặc biệt là ở vùng Bắc Bộ Việt Nam. Búp bê cầu mưa thường xuất hiện với vai trò trung tâm trong các nghi thức và hoạt động lễ hội này. Người dân thường dâng búp bê làm bằng tre hoặc rơm như một biểu tượng của ước nguyện mưa dầm, thời tiết phù hợp cho mùa màng bội thu. Trong các buổi lễ, búp bê được đặt trang trọng ở đền chùa hoặc sân đình, kết hợp với các nghi thức cầu khấn và múa hát dân gian truyền thống. Qua đó, búp bê cầu mưa không chỉ tượng trưng cho sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên mà còn góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, tín ngưỡng của cộng đồng qua nhiều thế hệ. Teru teru bōzu đang treo Teru teru bouzu (Tiếng Nhật: てるてる坊主) là một loại búp bê truyền thống dùng để cầu thời tiết của Nhật Bản. Trong tiếng Nhật "teru" (てる) có nghĩa là nắng còn "bouzu" (坊主) là pháp sư nhưng ngày xưa bé trai Nhật thường để đầu trọc nên chúng ta có thể dịch là cậu bé để đầu ... Búp bê cầu mưa có nhiều hình thức và chất liệu khác nhau tùy theo vùng miền, phản ánh đặc trưng văn hóa và khí hậu từng nơi. Ở miền Bắc, loại búp bê thường làm bằng tre và rơm với kiểu dáng đơn giản nhưng chắc chắn, tập trung vào biểu tượng lúa nước và thần linh trong tín ngưỡng dân gian. Trong khi đó, miền Trung hay miền Nam lại có xu hướng dùng đất sét hoặc gỗ với màu sắc và họa tiết đa dạng hơn, thể hiện sự đa dạng sinh học và đặc điểm địa lý riêng biệt. Sự khác biệt này được hình thành dựa trên truyền thống lâu đời, môi trường sống cũng như đặc trưng nông nghiệp của từng vùng. Phân biệt rõ các loại búp bê cầu mưa sẽ giúp người mua lựa chọn phù hợp với mục đích sử dụng và phạm vi văn hóa vùng miền mà họ hướng đến. Búp bê cầu mưa Nhật Bản còn được gọi là “teru teru bozu”, là một loại búp bê truyền thống trong văn hóa của người Nhật Bản thể hiện những ước mong về thời tiết.
