Chùa Một Cột Hà Nội là một trong những biểu tượng kiến trúc độc đáo và linh thiêng nhất của Việt Nam, nổi tiếng không chỉ bởi thiết kế độc đáo mà còn bởi giá trị lịch sử và văn hóa to lớn. Ngôi chùa nằm ở trung tâm thủ đô Hà Nội, gần Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, được xây dựng từ thời Nhà Lý vào năm 1049 dưới triều vua Lý Thái Tông. Với cấu trúc độc đáo trên một cột đá trụ vững chắc như một bông sen đang nở rực rỡ, chùa Một Cột không chỉ mang đậm nét thần thoại Phật giáo mà còn thể hiện sự khéo léo trong kỹ thuật xây dựng cổ đại. Trong quá trình khai thác và phục dựng qua nhiều thế kỷ, chùa luôn giữ được hình ảnh đặc trưng, thể hiện sự bền vững về mặt kiến trúc và giá trị tinh thần của người dân Thăng Long - Hà Nội. Ngoài ra, chùa Một Cột Hà Nội còn là điểm đến nổi bật trong hành trình tìm hiểu lịch sử Phật giáo ở Việt Nam đồng thời là nơi thờ tự linh thiêng được nhiều người dân và du khách trong nước cũng như quốc tế tôn kính. Trải qua các giai đoạn lịch sử và các đợt trùng tu, chùa vẫn giữ được nét nguyên bản, khẳng định sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố văn hóa, nghệ thuật và đời sống tâm linh của người Việt. Vì vậy, chùa Một Cột Hà Nội không chỉ là chứng nhân lịch sử mà còn là biểu tượng của niềm tin tôn giáo cũng như sự sáng tạo của nền kiến trúc cổ truyền hào hoa đất Thăng Long xưa. Chùa Một Cột là một trong những địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng và hút khách nhất tại Hà Nội. Trải qua nhiều biến cố lịch sử, từ việc bị phá hủy đến được khôi phục và cải tạo nhiều lần, ngôi chùa vẫn giữ được vẻ đẹp tuyệt vời và sức hấp dẫn đặc biệt. Nghệ thuật điêu khắc và trang trí tại chùa Một Cột Hà Nội là minh chứng rõ ràng cho trình độ thẩm mỹ và kỹ thuật của dân tộc Việt Nam thời Lý. Các chi tiết hoa văn được chạm khắc trên cột đá, các bức tượng Phật và các kết cấu gỗ đều được thực hiện với độ tinh xảo cao, tạo nên một tổng thể hài hòa và uy nghi. Chủ đề của các hoa văn tập trung vào các biểu tượng thiên nhiên như bông sen, sóng nước, rồng phượng – mỗi loại mang ý nghĩa biểu tượng đặc biệt trong văn hóa truyền thống và tâm linh. Điểm đặc sắc nữa là sự phối hợp giữa các họa tiết trừu tượng với những hình ảnh tả thực, tạo nên tính cân bằng nghệ thuật và chiều sâu ý nghĩa. Sự tỉ mỉ trong kỹ thuật chạm khắc cũng phản ánh quan niệm thẩm mỹ Phật giáo về sự hoàn mỹ và sự tinh khiết, góp phần làm nổi bật vị trí linh thiêng của ngôi chùa. Bảo tồn và phục hồi nghệ thuật điêu khắc tại chùa Một Cột Hà Nội hiện nay được các chuyên gia rất coi trọng nhằm giữ gìn và truyền tải bản sắc văn hóa Việt Nam cho các thế hệ mai sau. Do đó, chùa không chỉ là công trình tôn giáo mà còn đóng vai trò là bảo tàng sống động của nghệ thuật truyền thống trong lòng thủ đô hiện đại. Chùa Một Cột đã được chọn làm một trong những biểu tượng của thủ đô Hà Nội , ngoài ra biểu tượng chùa Một Cột còn được thấy ở mặt sau đồng tiền kim loại 5000 đồng của Việt Nam.
