Mức lương cơ bản: Ảnh hưởng của mức lương tối thiểu đến chi phí sản xuất và sự phát triển của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam

Mức lương cơ bản là một trong những chi phí trọng yếu ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN), nhóm doanh nghiệp chiếm số lượng lớn trong nền kinh tế Việt Nam. Khi mức lương cơ bản tăng, chi phí lao động cũng tăng lên, tạo áp lực về tài chính khiến nhiều doanh nghiệp phải cân nhắc trong việc tuyển dụng, đầu tư hay mở rộng sản xuất. Tuy nhiên, một mức lương cơ bản hợp lý cũng giúp tạo động lực làm việc và giữ chân nhân sự có chất lượng, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất và cạnh tranh trên thị trường. Đặc biệt, ở những ngành nghề lao động chân tay, việc điều chỉnh mức lương cơ bản có thể ảnh hưởng sâu sắc đến quyết định quan trọng của nhà quản lý như cơ cấu lao động, cải tiến quy trình sản xuất nhằm giảm chi phí khác bù lại. Chính sách nhà nước hỗ trợ bằng các chương trình ưu đãi thuế hay hỗ trợ tài chính dành cho DNVVN cũng góp phần giảm thiểu tác động từ việc tăng mức lương cơ bản, tạo điều kiện giúp các doanh nghiệp tiếp tục phát triển bền vững. Việc cân bằng lợi ích giữa người lao động và doanh nghiệp trong vấn đề mức lương cơ bản luôn là thách thức cần được giải quyết khéo léo và linh hoạt. Cho đến thời điểm hiện tại, mức lương cơ sở năm 2025 theo quy định mới nhất (Nghị định 73/2024/NĐ-CP) là 2.340.000 đồng/tháng áp dụng từ ngày 01/7/2024. Việc ban hành và cập nhật các quy định pháp luật liên quan đến mức lương cơ bản và mức lương tối thiểu vùng là yếu tố quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động. Nghị định của Chính phủ về lương tối thiểu vùng thường được điều chỉnh hàng năm dựa trên báo cáo khảo sát thị trường lao động và các yếu tố kinh tế - xã hội. Các nguyên tắc xây dựng mức lương cơ bản tập trung vào việc đảm bảo mức thu nhập tối thiểu đủ để đáp ứng nhu cầu sống cơ bản, không gây áp lực quá lớn lên doanh nghiệp và có tính cân đối giữa các vùng miền khác nhau. Bên cạnh đó, quy định còn nêu rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý lao động trong việc giám sát thực thi, xử lý vi phạm liên quan đến trả lương. Người lao động được khuyến khích nắm rõ các quyền lợi theo quy định mức lương cơ bản để bảo vệ chính mình khi tham gia thị trường lao động, tránh tình trạng bị trả lương thấp hơn mức quy định tối thiểu. Đặc biệt, các quy định mới còn tăng cường vai trò của tổ chức công đoàn trong việc tham gia thương lượng và giám sát thực hiện mức lương cơ bản tại doanh nghiệp, nâng cao tính minh bạch và công bằng trong quan hệ lao động. Lương cơ bản có thể hiểu là mức lương tối thiểu người lao động nhận được, nên mức lương cơ bản đối với khối doanh nghiệp và khối Nhà nước cũng có sự khác biệt.