Rừng U Minh không chỉ nổi tiếng với hệ sinh thái độc đáo mà còn chứa đựng một lịch sử hình thành và phát triển đáng chú ý, phản ánh quá trình biến đổi tự nhiên và tương tác của con người với môi trường qua nhiều thế kỷ. Vùng đất rừng U Minh ngày nay được hình thành bởi quá trình lắng đọng phù sa từ sông Mekong kết hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm, tạo nên môi trường đầm lầy nước ngọt đặc thù. Quá trình phát triển rừng trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, từng bị tàn phá do chiến tranh và khai thác quá mức, nhưng vẫn giữ được sự đa dạng về sinh học và giá trị sinh thái nổi bật. Trong những năm gần đây, việc nghiên cứu các lớp trầm tích và cấu trúc địa chất đã giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về sự phát triển của rừng U Minh cũng như vai trò của nó trong hệ thống đồng bằng sông Cửu Long. Qua đó, các dự án phục hồi và bảo vệ rừng được tối ưu hóa dựa trên cơ sở khoa học, mang lại hiệu quả tích cực cho cả môi trường và cộng đồng dân cư. Bên cạnh đó, ngưỡng nhận thức của người dân về lịch sử và giá trị của rừng ngày càng được nâng cao, giúp tạo nên sự đồng thuận trong việc gìn giữ khu rừng quý này cho thế hệ tương lai. Rừng U Minh là kiểu rừng rất đặc thù, được xếp hạng độc đáo và quý hiếm trên thế giới, gồm phần trên là Vườn quốc gia U Minh Thượng, phần dưới là Vườn quốc gia U Minh Hạ. Giữa U Minh Thượng và U Minh Hạ là sông Trẹm và sông Cái Tàu. Phục hồi đất đai là một trong những mục tiêu chiến lược nhằm bảo vệ và nâng cao giá trị sinh thái của rừng U Minh. Trước tình trạng đất bị thoái hóa và thoát nước không đều, các dự án cải tạo đất dựa vào khoa học và kinh nghiệm thực tiễn đã được triển khai. Việc sử dụng các giống cây bản địa có khả năng chịu ngập tốt vừa giúp tái tạo tầng phủ thực vật, vừa bổ sung dinh dưỡng cho đất. Kết hợp với các biện pháp kỹ thuật xử lý nước, thông thoáng kênh rạch và thiết lập các vùng đệm sinh học góp phần cải thiện môi trường sống cho hệ động thực vật vùng đệm. Ngoài ra, sự phối hợp giữa các nhà nghiên cứu, chính quyền địa phương và cư dân nhằm giám sát chất lượng không khí, nước cũng tạo điều kiện theo dõi tiến trình phục hồi môi trường một cách thường xuyên và liên tục. Những bước đi này không chỉ ngăn chặn suy thoái, mà còn tăng khả năng chống chịu với các biến động của khí hậu, đồng thời đảm bảo rừng U Minh phát triển ổn định và bền vững trong tương lai. Rừng U Minh , với U Minh Thượng và U Minh Hạ, là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên hoang sơ và văn hóa sông nước miền Tây. Dịp Tết 2025, du khách có thể khám phá hệ sinh thái độc đáo, tham gia các hoạt động như đi thuyền, câu cá, lấy mật ong và thưởng thức ẩm thực đặc trưng.
