Rầy nâu: Biện pháp phòng trừ sinh học đảm bảo an toàn môi trường và cây trồng phát triển khỏe mạnh

Trong quá trình canh tác lúa, rầy nâu luôn là nỗi lo lớn đối với bà con nông dân do sức lan tỏa nhanh và khả năng gây hại cao. Việc áp dụng biện pháp phòng trừ sinh học không chỉ giúp kiểm soát rầy nâu mà còn đảm bảo an toàn cho môi trường và tạo điều kiện cho cây trồng phát triển khỏe mạnh. Hiện nay, biện pháp sử dụng thiên địch như bọ rùa, kiến, và các loài côn trùng ăn thịt đặc hiệu là cách giảm số lượng rầy nâu rất hiệu quả. Đồng thời, việc sử dụng các loại thuốc sinh học chiết xuất từ thảo dược thiên nhiên như tinh dầu sả, nim, hoặc các chế phẩm từ vi sinh cũng được ưu tiên bởi ít gây độc hại cho hệ sinh thái và không làm rầy nâu hình thành khả năng chịu thuốc. Việt Nam đã tích cực đề xuất các phương pháp canh tác thông minh kết hợp thay đổi thời vụ, điều chỉnh mật độ gieo trồng và dẫn nước hợp lý nhằm giảm điều kiện thuận lợi cho rầy nâu phát triển. Đó là cách tiếp cận phù hợp với xu hướng phát triển nông nghiệp bền vững tại các vùng trồng lúa lớn. Rầy nâu là loài gây hại tuy nhỏ bé nhưng hậu quả nặng nề cho nhà nông. Chúng làm giảm năng suất, chất lượng và thu nhập của nhà nông. Rầy nâu là một trong những loài sâu hại phổ biến và gây thiệt hại nặng nề cho cây lúa ở nhiều vùng đồng bằng và trung du Việt Nam. Loài rầy này có tên khoa học là Nilaparvata lugens, thuộc họ Delphacidae, với đặc điểm dễ nhận biết là thân màu nâu vàng, kích thước nhỏ khoảng từ 3 đến 4 mm. Rầy nâu phát triển qua nhiều giai đoạn từ trứng, ấu trùng cho đến trưởng thành, và có khả năng sinh sản nhanh chóng trong điều kiện khí hậu nhiệt đới nóng ẩm như ở các tỉnh miền Bắc và miền Nam nước ta. Các cá thể rầy nâu thường tập trung tại các đám ruộng lúa mà chúng hút nhựa cây, làm cây lúa không phát triển được bình thường, còi cọc, lá vàng và dễ gãy. Đặc biệt, rầy nâu còn là trung gian truyền bệnh vàng lá chổi rồng trên cây lúa, gây thiệt hại nghiêm trọng về năng suất. Hiểu rõ đặc điểm sinh học cũng như thói quen sinh trưởng của rầy nâu giúp người nông dân có biện pháp phòng ngừa, hạn chế dịch hại một cách hiệu quả nhất, góp phần bảo vệ mùa màng bền vững. Rầy nâu (Nilaparvata lugens) là mối đe dọa nghiêm trọng đối với năng suất lúa, gây ra tổn thất lớn cho nông dân. Những năm gần đây, việc kiểm soát rầy nâu trở nên khó khăn hơn do biến đổi khí hậu và tình trạng kháng thuốc của chúng.