Tê tê: Phân biệt các loài tê tê phổ biến và đặc điểm nhận dạng riêng biệt

Ở Việt Nam có một số loài tê tê phổ biến như tê tê Java, tê tê Trung Quốc và tê tê Triết Giang, mỗi loài có những đặc điểm sinh học riêng biệt giúp chúng thích nghi với các vùng sinh sống khác nhau. Chẳng hạn, tê tê Java có kích thước trung bình, lớp vảy màu nâu xám, thường sinh sống trong rừng sâu ẩm ướt. Trong khi đó, tê tê Trung Quốc có vảy màu sáng hơn và tập trung nhiều hơn ở các khu rừng sát biên giới phía Bắc. Đặc biệt, tê tê Triết Giang thường nhỏ hơn với lớp vảy mềm hơn, sinh sống ở những khu vực rừng thấp hơn. Việc nhận biết đúng từng loài giúp các chuyên gia sinh thái thiên nhiên lên kế hoạch bảo vệ chính xác và hiệu quả hơn. Ngoài ra, việc xác định đặc điểm riêng biệt của tê tê còn hỗ trợ công tác nghiên cứu khoa học trong việc bảo tồn nguồn gen đa dạng của loài động vật quý hiếm này. Tê tê hay còn gọi là trút[3] hoặc xuyên sơn giáp[4], (tiếng Anh: Pangolin) là các loài động vật có vú thuộc Bộ Tê tê (Pholidota) (từ tiếng Hy Lạp cổ đại φολῐ́ς, "vảy sừng"). Chỉ còn một họ còn sinh tồn, Họ Manidae, gồm ba chi: Manis, Phataginus và Smutsia. Trong những năm gần đây, tê tê ở Việt Nam đã trở thành một trong những loài động vật bị đe dọa tuyệt chủng nghiêm trọng do nạn săn bắt trái phép và mất môi trường sống. Theo các nghiên cứu chuyên sâu, số lượng tê tê ở Việt Nam đã giảm sút đáng kể trong hơn một thập kỷ qua. Nguyên nhân chính là do hoạt động khai thác rừng và buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp. Tuy nhiên, các tổ chức bảo tồn cộng đồng đã triển khai nhiều chương trình nhằm nâng cao nhận thức và bảo vệ tê tê thông qua việc tuần tra rừng, phát triển các khu bảo tồn tự nhiên chuyên biệt, đồng thời hợp tác với cảnh sát môi trường để giảm thiểu nạn săn bắt. Một số dự án còn hướng đến việc phục hồi môi trường sống tự nhiên, đảm bảo các khu rừng còn nguyên vẹn, tạo điều kiện thuận lợi cho tê tê phát triển. Việc gia tăng tuyên truyền về tê tê cũng giúp nâng cao nhận thức của người dân địa phương về tầm quan trọng bảo vệ loài này đối với đa dạng sinh học của Việt Nam. Tại Việt Nam có hai loài tê tê sinh sống là tê tê Java (Manid javanica) và tê tê vàng (Manis pentadactyla). Hai loài này có phân bố tách biệt, tê tê Java sinh sống ở phía Nam và tê tê vàng ở phía Bắc, chúng thường được tìm thấy sinh sống trong rừng và những nơi kín đáo trong tự nhiên.